Окрестности деревни Леонполь в Миорском районе Витебской области убаюкают любую уставшую от городской суеты душу. Достаточно одного взгляда на петляющую широкую реку, обрамленную зеленью нависающих кустарников, чтобы поддаться очарованию молчаливого пейзажа. Стоит ли удивляться, что именно это место выбрал для строительства летней резиденции Николай Тадеуш Лопатинский. Правда, название имения Чуриловичи государственному деятелю Великого княжества Литовского по душе не пришлось, поэтому он и переименовал его в честь своего отца героя турецкой войны Леона Лопатинского.
Лявонпальскія краявіды, што на Міёршчыне Віцебскай вобласці, заспакояць нават самую стомленую ад гарадской мітусні душу. Дастаткова аднаго погляду на шырокую Дзвіну, з абодвух бакоў упрыгожаную зелянінай навіслых кустоў, каб назаўжды стаць прыхільнікам маўклівага пейзажу. Ці варта здзіўляцца, што менавіта гэтае месца абраў для будаўніцтва летняй рэзідэнцыі Мікалай Тадэвуш Лапацінскі. Праўда, назва маёнтка Чурылавічы дзяржаўнаму дзеячу Вялікага княства Літоўскага да спадобы не прыйшлася, таму ён і перайменаваў яго ў гонар свайго бацькі — героя турэцкай вайны Лявона Лапацінскага.
Как доехать до Леонполя. Мы ехали по дороге из Верхнедвинска через мост на границе Верхнедвинского и Миорского районов, а позже свернули на Слободу. После этого населенного пункта дорога проселочная, местами с намеками на асфальт. Кстати, по дороге чаще встречались подводы, чем автомобили :)
Як даехаць да Лявонпаля. Мы ехалі па дарозе з Верхнядзвінска праз мост на мяжы Верхнядзвінскага і Мёрскага раёнаў, а пазней збочылі на Слабаду. Пасля гэтага населенага пункта дарога прасёлкавая, месцамі з намёкамі на асфальт. Дарэчы, па дарозе часцей сустракаліся падводы, чым аўтамабілі :)
За километр до Леонполя не пропустите — девятиметровая мемориальная колонна в честь принятия конституции 1791 года (в лесу).
За кіламетр да Лявонпаля не прапусціце мемарыяльную калону ў гонар прыняцця канстытуцыі 1791 года (ў лесе).
Создатель колонны, Ян Никодим Лопатинский, место для возведения выбрал неслучайно — на естественной возвышенности, «на виду у грозного неприятеля». После раздела Речи Посполитой в 1772 году по Двине прошла государственная граница, восточный берег принадлежал Российской империи. Подобные колонны в то время возводила патриотически настроенная шляхта, но в последующем они практически не сохранились, что делает колонну в Миорском районе уникальным объектом.
Стваральнік калоны, Ян Нікадзім Лапацінскі, месца для ўзвядзення абраў невыпадкова - на натуральным узвышшы, «на виду у грозного неприятеля». Пасля падзелу Рэчы Паспалітай ў 1772 годзе па Дзвіне прайшла дзяржаўная мяжа, усходні бераг належыў Расійскай імперыі. Падобныя калоны ў той час ўзводзіла патрыятычна настроеная шляхта, але ў далейшым яны практычна не захаваліся, што робіць калону ў Мёрскім раёне унікальным аб'ектам.
Кстати, местная районная газета «Міёрскія навіны» сообщает, что в 2017 году планируется реставрация колонны.
Рядом с усадьбой Лопатинских расположена Троицкая церковь — памятник архитектурного древесного зодчества 1774 года. Строительство велось без единого гвоздя, и только через столетие гвозди использовали при шалевке стен.
Побач з сядзібай Лапацінскіх размешчана Траецкая царква - помнік архітэктурнага драўнянага дойлідства 1774 года. Будаўніцтва вялося без адзінага цвіка, і толькі праз стагоддзе цвікі выкарыстоўвалі пры шаляванні сцен.
Для строительства летней резиденции брестский воевода Николай Лопатинский пригласил итальянского архитектора Гену, по проекту которого была построена усадьба в стиле барокко. Вокруг усадьбы был разбит парк во французском стиле.
Для будаўніцтва летняй рэзідэнцыі брэсцкі ваявода Мікалай Лапацінскі запрасіў італьянскага архітэктара Гену, па праекце якога была пабудавана сядзіба ў стылі барока. Вакол сядзібы быў разбіты парк у французскім стылі.
В начале ХIХ века Ян Никодим в основал в Леонполе одну из первых в регионе ткацкую мануфактуру, мастерскую по изготовлению ковров и шляп, а также суконную фабрику. Небольшие предприятия стали известными благодаря производству высококачественных льняных изделий, часть которых экспортировали в Европу.
У пачатку ХIХ стагоддзя Ян Нікадзім ў заснаваў у Лявонпалі адну з першых у рэгіёне ткацкую мануфактуру, майстэрню па вырабу дываноў і капелюшоў, а таксама суконную фабрыку. Невялікія прадпрыемствы сталі вядомымі дзякуючы вытворчасці якасных ільняных вырабаў, частка якіх экспартавалася ў Еўропу.
Дальнейшая судьба усадебного комплекса незавидна. Во время восстания 1831 г. дом был частично разрушен. В начале двадцатого века вернуть прежнее великолепие пытался историк и коллекционер Ефсебиуш Лопатинский, благодаря которому усадьба вновь стала культурным центром края. Однако во время советско-польской войны дворец был значительно поврежден во время обстрелов, позже был передан под нужды костела. После Великой Отечественной войны Леонпольская усадьба была передана местному колхозу, который разместил в ней молокозавод. В 1960-е годы в помещениях усадьбы разместился сельскохозяйственный техникум, позже место техникума занимали спецшкола, профилакторий Белорусского института культуры.
Далейшы лёс сядзібнага комплексу незайздросны. Падчас паўстання 1831 г. дом быў часткова разбураны, падчас савецка-польскай вайны значна пашкоджаны падчас абстрэлаў, пазней быў перададзены пад патрэбы касцёла. Пасля Вялікай Айчыннай вайны Леонпольская сядзіба была перададзена мясцоваму калгасу, які размясціў у ёй малаказавод. У 1960-я гады ў памяшканнях сядзібы размясціўся сельскагаспадарчы тэхнікум, пазней месца тэхнікума змянілі спецшкола, прафілакторый Беларускага інстытута культуры.
http://miory.h12.ru/history/leonpol.htm
http://pdf.vlib.by/vicebski-sshytak/VS-5-2017.pdf
Лявонпальскія краявіды, што на Міёршчыне Віцебскай вобласці, заспакояць нават самую стомленую ад гарадской мітусні душу. Дастаткова аднаго погляду на шырокую Дзвіну, з абодвух бакоў упрыгожаную зелянінай навіслых кустоў, каб назаўжды стаць прыхільнікам маўклівага пейзажу. Ці варта здзіўляцца, што менавіта гэтае месца абраў для будаўніцтва летняй рэзідэнцыі Мікалай Тадэвуш Лапацінскі. Праўда, назва маёнтка Чурылавічы дзяржаўнаму дзеячу Вялікага княства Літоўскага да спадобы не прыйшлася, таму ён і перайменаваў яго ў гонар свайго бацькі — героя турэцкай вайны Лявона Лапацінскага.
Так выглядел усадебный дом Лопатинских на момент нашего визита.
Так выглядалі фрагменты комплексу былой сядзібы Лапацінскіх на момант нашага візіту.
Как доехать до Леонполя. Мы ехали по дороге из Верхнедвинска через мост на границе Верхнедвинского и Миорского районов, а позже свернули на Слободу. После этого населенного пункта дорога проселочная, местами с намеками на асфальт. Кстати, по дороге чаще встречались подводы, чем автомобили :)
Як даехаць да Лявонпаля. Мы ехалі па дарозе з Верхнядзвінска праз мост на мяжы Верхнядзвінскага і Мёрскага раёнаў, а пазней збочылі на Слабаду. Пасля гэтага населенага пункта дарога прасёлкавая, месцамі з намёкамі на асфальт. Дарэчы, па дарозе часцей сустракаліся падводы, чым аўтамабілі :)
За кіламетр да Лявонпаля не прапусціце мемарыяльную калону ў гонар прыняцця канстытуцыі 1791 года (ў лесе).
Стваральнік калоны, Ян Нікадзім Лапацінскі, месца для ўзвядзення абраў невыпадкова - на натуральным узвышшы, «на виду у грозного неприятеля». Пасля падзелу Рэчы Паспалітай ў 1772 годзе па Дзвіне прайшла дзяржаўная мяжа, усходні бераг належыў Расійскай імперыі. Падобныя калоны ў той час ўзводзіла патрыятычна настроеная шляхта, але ў далейшым яны практычна не захаваліся, што робіць калону ў Мёрскім раёне унікальным аб'ектам.
Кстати, местная районная газета «Міёрскія навіны» сообщает, что в 2017 году планируется реставрация колонны.
Побач з сядзібай Лапацінскіх размешчана Траецкая царква - помнік архітэктурнага драўнянага дойлідства 1774 года. Будаўніцтва вялося без адзінага цвіка, і толькі праз стагоддзе цвікі выкарыстоўвалі пры шаляванні сцен.
Для строительства летней резиденции брестский воевода Николай Лопатинский пригласил итальянского архитектора Гену, по проекту которого была построена усадьба в стиле барокко. Вокруг усадьбы был разбит парк во французском стиле.
Для будаўніцтва летняй рэзідэнцыі брэсцкі ваявода Мікалай Лапацінскі запрасіў італьянскага архітэктара Гену, па праекце якога была пабудавана сядзіба ў стылі барока. Вакол сядзібы быў разбіты парк у французскім стылі.
Рядом с усадьбой находилась известная на всю Речь Посполитую оранжерея, где росли ананасы, фиговые деревья, апельсиновые и лимонные деревья, гранаты и другие экзотические растения.
Побач з сядзібай знаходзілася вядомая на ўсю Рэч Паспалітую аранжарэя, дзе раслі ананасы, фігавым дрэвы, апельсінавыя і лімонныя дрэвы, гранаты і іншыя экзатычныя расліны.
Ян Никодим Лопатинский, сын Николая Лопатинского, после смерти отца пополнял семейную библиотеку, покупал и привозил произведения искусства. В Леонполе находилось собрание картин, коллекция античного искусства, множество книг, действовали собственная типография и хорошо оборудованные физическая и химическая лаборатории.
Ян Нікадзім Лапацінскі, сын
Мікалая Лапацінскага, пасля смерці бацькі папаўняў сямейную бібліятэку,
набываў творы мастацтва. У Лявонпалі захоўваліся збор карцін,
калекцыя антычнага мастацтва, мноства кніг, дзейнічалі ўласная друкарня
і добра абсталяваныя фізічная і хімічная лабараторыі.
В начале ХIХ века Ян Никодим в основал в Леонполе одну из первых в регионе ткацкую мануфактуру, мастерскую по изготовлению ковров и шляп, а также суконную фабрику. Небольшие предприятия стали известными благодаря производству высококачественных льняных изделий, часть которых экспортировали в Европу.
У пачатку ХIХ стагоддзя Ян Нікадзім ў заснаваў у Лявонпалі адну з першых у рэгіёне ткацкую мануфактуру, майстэрню па вырабу дываноў і капелюшоў, а таксама суконную фабрыку. Невялікія прадпрыемствы сталі вядомымі дзякуючы вытворчасці якасных ільняных вырабаў, частка якіх экспартавалася ў Еўропу.
Дальнейшая судьба усадебного комплекса незавидна. Во время восстания 1831 г. дом был частично разрушен. В начале двадцатого века вернуть прежнее великолепие пытался историк и коллекционер Ефсебиуш Лопатинский, благодаря которому усадьба вновь стала культурным центром края. Однако во время советско-польской войны дворец был значительно поврежден во время обстрелов, позже был передан под нужды костела. После Великой Отечественной войны Леонпольская усадьба была передана местному колхозу, который разместил в ней молокозавод. В 1960-е годы в помещениях усадьбы разместился сельскохозяйственный техникум, позже место техникума занимали спецшкола, профилакторий Белорусского института культуры.
Далейшы лёс сядзібнага комплексу незайздросны. Падчас паўстання 1831 г. дом быў часткова разбураны, падчас савецка-польскай вайны значна пашкоджаны падчас абстрэлаў, пазней быў перададзены пад патрэбы касцёла. Пасля Вялікай Айчыннай вайны Леонпольская сядзіба была перададзена мясцоваму калгасу, які размясціў у ёй малаказавод. У 1960-я гады ў памяшканнях сядзібы размясціўся сельскагаспадарчы тэхнікум, пазней месца тэхнікума змянілі спецшкола, прафілакторый Беларускага інстытута культуры.
Источники:
http://spadchyna.ximik.info/modules.php?name=News&file=article&sid=84.http://miory.h12.ru/history/leonpol.htm
http://pdf.vlib.by/vicebski-sshytak/VS-5-2017.pdf
Дзякуй вялікі за цікавы расповед са здымкамі!! Дарэчы, калі ад Дрысы (Верхнеядзьвінска) ехаць ня ўздоўж Дзьвіны, а праз Даўгінава, Латышы і (увага!) Пуцінава (не радзінная вёска часам...?) -- асфальт паўсюль. Школа пабудаваная ў 1937--1939 гг. паводле праекту "100 шкул маршалка Юзэфа Пілсудскего" для Заходняй Беларусі, у нашай краіне захаваліся лічаныя пара будынкаў.
ОтветитьУдалитьА сегодня 31 ноября 2018 года дороги нет,крыша провалилась, колонна не реставрируется, а доехать на МАЛУЮ Родину не предоставляется возможности из-за 5 км размытой дороги в дребезги т.к. никто отсыпать или заосфальтировать не может...
ОтветитьУдалитьУ каждого Малая Родина она своя...